اگر جاده‌ها نباشند، ماشین‌ها هم بیکار خواهند بود و اگر ماشینی نباشد، حمل و جابه‌جایی مسافر و کالا هم غیرممکن می‌شود. اگر در حال حاضر در دنیایی زندگی می‌کنیم که همه محصولات و کالاها به سرعت به دست ما می‌رسند، این رفاه و آسایش را مدیون جاده‌ها هستیم. فرض کنید که هیچ جاده و ماشین سنگینی نباشد تا محصولات را از شهری به شهر دیگر و از کشوری به کشور دیگر منتقل کند؛ آن موقع زندگی‌مان چگونه خواهد شد؟ به همین دلیل است که باید در حفظ سلامت زیرساخت‌های جاده‌ای مثل پل‌ها و راه‌ها تلاش کرده و موانعی که می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند را شناسایی کنیم. یکی از این موانع، اضافه تناژ کامیون است که به معنای بارگیری بیشتر از توان و ظرفیت ماشین است. چرا که اضافه بار کامیون و عدم توزیع یکنواخت بار، می‌تواند ضربات دینامیکی به جاده‌ها و پل‌ها وارد کرده و در طول زمان کارایی و بهره‌وری آن‌ها را کاهش دهد. اگر برایتان سوال است که اضافه تناژ کامیون چیست، در ادامه همراه ما باشید.
اضافه تناژ کامیون چیست؟
در حال حاضر بسیاری از کالاها و محصولات از طریق سفرهای زمینی جابه‌جا می‌شوند و ماشین‌های سنگین مثل انواع کامیون‌ها، تریلی‌ها و… برای جابه‌جایی و حمل این کالاها کاربرد دارند. بااین‌حال نباید فراموش کرد که این ماشین‌ها هرچقدر هم که در حمل کالا بزرگ و توانمند باشند، باز هم ظرفیت محدودی دارند و نمی‌توانند بار زیادی را در خود جای دهند.
حمل اضافه بار نه تنها کنترل ماشین‌های سنگین را برای راننده سخت‌تر می‌کند، بلکه می‌تواند به زیرساخت‌های جاده‌ای کشور هم آسیب برساند. چرا که وزن بیش از حد می‌تواند احتمال آسیب دیدن پل‌ها، آسفالت‌ها و… را افزایش دهد. به همین دلیل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با تصویب قوانین تناژ کامیون در تلاش است که از خسارت‌های احتمالی اضافه بار در جاده‌ها جلوگیری کند.
بر اساس قانون تناژ کامیون، رانندگان ماشین‌های سنگین موظف هستند که تنها به اندازه تناژ مجاز وسیله نقلیه خود بارگیری کنند. در غیر این صورت، پلیس راه با استفاده از باسکول‌های ثابت به اندازه‌گیری وزن بار پرداخته و رانندگانی که بیش از حد مجاز بار حمل می‌کنند را جریمه خواهد کرد. اگر اضافه تناژ کامیون تکرار شود، پلیس می‌تواند وسیله نقلیه را توقیف و حتی مجوز شرکت حمل‌ونقل را هم باطل کند.
تناژ مجاز انواع کامیون
شرکت‌های باربری معمولا به رانندگان خود، میزان ظرفیت مجاز بارگیری را اطلاع می‌دهند، اما معمولا اختلاف‌های کمی هم بین تناژ مجاز انواع کامیون‌ها در بین شرکت‌های مختلف دیده می‌شود. همچنین سازمان‌های راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای هر استان هم برای منطقه خود، ظرفیت مجاز انواع کامیون و تریلی را مشخص می‌کنند که همین امر هم می‌تواند باعث وجود تفاوت در میزان مجاز بار شود.
- رایج‌ترین توان حمل انواع ماشین های سنگین
| ظرفیت | خاور | خاورمیلی | تک/۶ چرخ | جفت/ ۱۰ چرخ | تریلی کفی | تریلی لبه‌دار |
| توان حمل به کیلو | ۲۵۰۰ تا ۴ هزار | ۲۵۰۰ تا ۳ هزار | ۱۰ هزار | ۱۵ هزار | ۲۲ هزار | ۲۲ هزار |
- تناژ مجاز برای ماشین های باربری
| وسیله باربری | تناژ | عرض | طول | ارتفاع |
| خاور ۶۰۸ | ۳ | ۲ | ۴ | ۲ |
| خاور ۸۰۸ | ۴ | ۲ | ۴ | ۲.۵ |
| خاور ۹۱۱ | ۶ | ۲.۱۵ | ۴.۶ | |
| شش چرخ – تک | ۱۰ | ۲.۲ | ۵.۸ | |
| کامیون ۱۰ چرخ اتاق‌دار | ۱۵ | ۲.۲۵ | ۶.۸ | ۲.۲ |
| ۱۸ چرخ کفی ۳ محور | ۲۳ | ۲.۲۵ | ۱۳.۶ | |
| تریلی ۵ محور | ۴۰ | ۲.۵ | ۹ | |
| تریلی ۶ محور | ۴۲ | ۲.۵ | ۱۲.۶
۱۳.۶ |
|
| کمرشکن ۱۱ محور | ۵۵ | ۳ | ۱۱ | |
| بوژی | ۹۶ | ۳ | قابل تغییر |
جریمه اضافه تناژ چقدر است؟
جریمه اضافه تناژ هرساله توسط سازمان راهداری اعلام می‌شود. مهر ماه سال ۱۳۹۹، حداقل جریمه اضافه تناژ کامیون ۵۰۰ هزار تومان اعلام شد.
کلام آخر
بارگیری بیشتر از ظرفیت و توان حمل انواع کامیون و عدم توزیع یکنواخت بار در محفظه، می‌تواند به مرور زمان روی راه‌ها و پل‌ها ضربات دینامیکی وارد کرده و به آن‌ها آسیب برساند. به همین دلیل برای جلوگیری از آسیب دیدن زیرساخت‌های جاده‌ای، رانندگان باید به قوانین تناژ مجاز بار توجه کرده و بیشتر از آن بارگیری نکنند. چرا که پلیش راه اضافه تناژ بار را بررسی کرده و در صورت تکرار آن، می‌تواند وسیله نقلیه شما را توقیف کند.