در گذشته برای حمل‌ونقل کالاها رانندگان و صاحبان کالا باید به‌صورت حضوری به پایانه های باربری که متعلق به شرکت‌های ترابری بود مراجعه می‌کردند. معمولا صاحبان کالا باید مدت زمان زیادی را برای ارائه مشخصات بار و پیدا کردن راننده در این مراکز صرف می‌کردند. این شرایط برای رانندگان هم یکسان بود؛ چراکه باید برای اطلاع از بارها و انتخاب کالای مورد نظرشان در سالن‌ها اعلام بار صبر می‌کردند و در نهایت آزادی عمل زیادی در انتخاب نوع کالا نداشتند. در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد سامانه حمل و نقل آنلاین کالا، سیستم حمل‌ونقل تغییر کرده و این سوال مطرح است که آیا پایانه‌های باربری در عصر اینترنت کارایی گذشته را دارند یا نه. در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم و جنبه‌های مختلف آن را بررسی می‌کنیم.
پایانه باربری چیست و چه کاربردی دارد؟
پایانه های باربری محلی برای ارائه خدمات و امکانات حمل‌ونقل کالا به صاحبان بار و رانندگان است. در پایانه های باربری تجهیزات مخصوص ماشین‌های سنگین، سالن اعلام بار، مکانی برای معرفی و خدمت‌رسانی شرکت‌های ترابری و تعیین نرخ جابهجایی کالا وجود دارد.
صاحبان کالا با مراجعه به این مراکز می‌توانند مشخصات و نوع کالا خود را در سالن‌های اعلام بار ارائه دهند تا رانندگان با توجه به شرایط مدنظرشان برای حمل‌ونقل آن اعلام آمادگی کنند. در ادامه در صورت توافق بین راننده و صاحب کالا، بارنامه صادر می‌شود. متناسب با نوع، وزن، حجم و نحوه نگهداری کالا باید از ماشین‌های گوناگونی برای حمل آن استفاده شود. در پایانه های باربری مواد غذایی، پوشاک، فرآورده‌های نفتی و مصالح ساختمانی از نمونه کالاهایی هستند که به شهرها و مناطق مختلف جا‌به‌جا می‌شوند. بهطور کلی کاربرد اصلی پایانه های باربری فراهم کردن امکانات لازم برای حمل‌ونقل کالاها است.
برای حفظ ایمنی رانندگان، خودروها و بار قوانین مشخصی در پایانه های باربری از طرف اتحادیه باربری وضع می‌شود. بررسی سلامت قطعات، موتور و بدنه خودرو، صدور بیمه برای کالاها، وجود جعبه کمک‌های اولیه و کپسول آتش‌نشانی در خودرو و همچنین ارزیابی صدور بارنامه برای هر محموله از قوانینی است که باید رعایت شود. علاوه بر این رانندگان برای فعالیت هر پایانه باربری باید کارت شناسایی معتبر، بیمه شخص ثالث، کارت معاینه فنی خودرو، کارت ماشین، گواهینامه رانندگی و کارت سلامت جسمانی معتبری ارائه دهند.
دلایل ناکارآمدی پایانه های باربری در عصر اینترنت
با پیشرفت علم و ظهور تکنولوژی‌های گوناگون، در صنعت حمل‌ونقل هم تغییرات زیادی ایجاد شده است. اینترنت تقریبا در تمامی جنبه‌های زندگی ما وارد شده و بسیاری از کارها و فعالیت‌هایمان وابسته به آن است. با گسترش اپلیکیشن‌ها و سامانه‌های حمل بار، بسیاری از مردم تمایل به استفاده از این خدمات دارند و به‌همین دلیل پایانه های باربری با مشکل مواجه شده‌اند.
حمل‌ونقل کالا در این مراکز عموما زمان‌بر و پرهزینه است؛ چراکه صاحبان بار باید به‌صورت حضوری برای جابهجایی کالایشان مراجعه کنند و زمان زیادی را برای صدور بارنامه، بیمه و پیدا کردن راننده صرف کنند. در حالی که در سامانه‌های آنلاین در کمترین زمان و از هر مکانی امکان حمل بار وجود دارد. رانندگان پایانه‌های باربری به‌دلیل محدود بودن تعداد سفارش‌ها، در بیشتر مواقع مجبور هستند تا کالاهایی که موردنظرشان نیست را قبول کنند. در صورتی که در شرکت‌های باربری آنلاین، به‌خاطر متنوع و زیاد بودن سفارش‌ها، امکان انتخاب و آزادی عمل برای رانندگان بیشتر است.
مشکلات صاحبان بار در پایانه های باربری
صاحبان بار برای جابهجایی کالاهای خود از طریق پایانه های باربری مجبور هستند که به‌صورت حضوری به این مراکز مراجعه کنند که همین موضوع باعث صرف هزینه و زمان زیادی می‌شود. از طرفی باید ساعت‌ها در سالن‌های اعلام بار منتظر پیدا کردن راننده بمانند. نبود نرخ و تعرفه‌ای معین برای حمل بار و جستجو بین شرکت‌های باربری مختلف موجب بروز مشکلات زیادی می‌شود. همچنین رسیدگی به کارهای بیمه و صدور بارنامه کاغذی هم از دیگر مسائلی است که باید توسط صاحبان بار پیگیری شود. تمامی این موارد از مشکلات صاحبان بار در پایانه های باربری به شمار می‌رود.
مشکلات کامیونداران در پایانه های باربری
از دلایل ناکارآمدی پایانه های باربری برای رانندگان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صرف هزینه، زمان و انرژی زیاد برای پیدا کردن بار
- محدود بودن تعداد و نوع کالاهای قابل‌حمل و نبود آزادی عمل در انتخاب بار
- نبود شرایط رفاهی مناسب در پایانه های باربری
- نبود نرخ مشخص برای کرایه حمل‌ونقل بار
- افزایش کمیسیون شرکت‌ها و واسطه‌های باربری و ثابت ماندن دستمزد رانندگان
- وجود بارنامه کاغذی
- فرایند چالش‌برانگیز صدور بیمه و بارنامه
چرا سامانه‌های آنلاین باربری جایگزینی مناسب برای پایانه‌ها هستند؟
سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین باربری، امکانات و خدمات زیادی را در جهت تسریع و تسهیل روند حمل‌ونقل بارها برای صاحبان بار و رانندگان ارائه می‌دهند. صاحبان بار در این سامانه‌ها می‌توانند به‌صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری در کمتر از یک دقیقه ثبت‌نام کنند و با تعیین نوع بار و ماشین و همچنین آدرس مبدا و مقصد، برای پیدا کردن راننده اقدام کنند. در این حالت زمان و هزینه کمتری صرف می‌شود و در نهایت هم به جای بارنامه کاغذی، امکان صدور بارنامه الکترونیکی و بیمه وجود دارد. علاوه بر این امکان پیگیری لحظه‌به‌لحظه بار از زمان حرکت تا رسیدن به مقصد برای صاحبان بار وجود دارد.
رانندگان با استفاده از سامانه‌های آنلاین باربری، می‌توانند متناسب با شرایط خود بار و کالایی که مدنظرشان هست را انتخاب کنند. از طرفی با تعیین قیمتی معین و شفاف برای کرایه حمل بار و کمیسیون شرکت‌ها، که با توجه به مسافت، وزن و نوع بار مشخص می‌شود، به رانندگان کمک می‌کند تا با خیالی آسوده و با رضایت کار کنند. صدور بارنامه و بیمه الکترونیکی حجم فعالیت‌های جانبی آنها را کاهش می‌دهد. بهطور کلی می‌توان گفت که وجود این سامانه‌های آنلاین برای رانندگان و صاحبان بار در مقایسه با پایانه های باربری فواید بیشتری دارد.
کلام آخر
شاید در گذشته بیشتر افراد برای حمل‌ونقل بار خود تنها انتخابی که داشتند استفاده از پایانه های باربری بوده؛ ولی در حال حاضر بزرگترین رقیب این مراکز سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین حمل بار هستند که امکانات و خدمات بهتری را ارائه می‌کنند. انتقال بار از طریق پایانه های حمل بار مشکلات زیادی را برای صاحبان بار و رانندگان ایجاد می‌کند. به‌طوری که مجبور به صرف هزینه، زمان و انرژی زیادی برای تکمیل فرایند جابهجایی کالاها می‌شوند.